Αν βρω λεφτά στο δρόμο, μπορώ να τα κρατήσω;
Το να βρει κάποιος χρήματα στον δρόμο είναι ένα σενάριο που γεννά νομικά και ηθικά ερωτήματα. Σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα (άρθρα 1081 και 1086), όποιος βρίσκει χαμένο αντικείμενο ή χρήματα έχει υποχρέωση να ειδοποιήσει άμεσα τον ιδιοκτήτη ή, αν αυτό δεν είναι εφικτό, την αστυνομία, αναφέροντας όλα τα στοιχεία που μπορεί να βοηθήσουν στον εντοπισμό του δικαιούχου. Αν η αξία του ευρήματος δεν υπερβαίνει τα 0,29 ευρώ, δεν υπάρχει υποχρέωση ειδοποίησης.
Τι ισχύει ανάλογα με την τοποθεσία;
- Σε ιδιωτικό χώρο (π.χ. κατάστημα, εστιατόριο, μέσα μαζικής μεταφοράς): Τα χρήματα ή αντικείμενα πρέπει να παραδοθούν στον υπεύθυνο του χώρου, ο οποίος έχει υποχρέωση να τα διαχειριστεί σύμφωνα με τη νομοθεσία.
- Σε δημόσιο χώρο (π.χ. δρόμος, πάρκο, πλατεία): Πρέπει να ειδοποιηθεί η αστυνομία ή οι τοπικές αρχές.
- Αν δεν εμφανιστεί ο ιδιοκτήτης: Εάν ο νόμιμος κάτοχος δεν τα διεκδικήσει εντός ορισμένου χρονικού διαστήματος, το εύρημα μπορεί να αποδοθεί στον ευρέτη.
Δικαίωμα εύρετρων
Ο ευρέτης έχει δικαίωμα να απαιτήσει εύρετρα από τον δικαιούχο, τα οποία υπολογίζονται ως εξής:
- 10% για αξία έως 1,50 ευρώ.
- 5% για αξία από 1,50 έως 29 ευρώ.
- 2% για αξία άνω των 29 ευρώ.
- Αν το εύρημα έχει αξία μόνο για τον δικαιούχο, το εύρετρο καθορίζεται κατά εύλογη κρίση.
- Δεν υπάρχει δικαίωμα εύρετρων αν ο ευρέτης αμέλησε την ειδοποίηση ή απέκρυψε το εύρημα.
Νομικές συνέπειες της ιδιοποίησης
Η ιδιοποίηση χρημάτων ή αντικειμένων χωρίς δήλωση μπορεί να έχει ποινικές συνέπειες ανάλογα με την αξία του ευρήματος. Αν η αξία είναι σημαντική, η πράξη μπορεί να επιφέρει αυστηρότερες ποινές.
Συμπέρασμα
Η καλύτερη πρακτική, τόσο από νομική όσο και από ηθική άποψη, είναι η παράδοση των χρημάτων ή των αντικειμένων στις αρμόδιες αρχές. Αν μετά την πάροδο ορισμένου χρονικού διαστήματος δεν βρεθεί ο ιδιοκτήτης, τότε ο ευρέτης μπορεί να τα αποκτήσει νόμιμα, χωρίς νομικές επιπτώσεις.
